Osobowość borderline, inaczej chwiejna emocjonalne to jedno z zaburzeń osobowości. Dowiedz się na czym to polega, czym się charakteryzuje i jak możną ją rozpoznać. Osobowość borderline – co to jest? Osobowość borderline, czyli osoba chwiejna emocjonalnie, to jedno z zaburzeń osobowości.
Stan emocjonalny osób, które na nią cierpią- nieustannie się zmienia, ale jednocześnie jest stabilny. Z tego powodu mówi się o „stabilnej niestabilności”. O osobowości borderline możemy mówić, gdy dominuje niestabilność w relacjach interpersonalnych, brak stabilności w ocenie własnej osoby oraz trudności z kontrolowaniem emocji i silna wybuchowość. Zaburzenia te ujawniają się zazwyczaj w okresie dojrzewania lub wczesnej dorosłości i występują u około 2-3% ogólnej populacji na świecie.
Jak rozpoznać osobowość borderline?
Zgodnie z kryteriami diagnostycznymi DSM-IV, o osobowości borderline możemy mówić, jeżeli przez dłuższy czas utrzymuje się pięć spośród wymienionych kryteriów:
- Silne wysiłki mające na celu uniknięcie odrzucenia (rzeczywistego lub urojonego).
- Niestabilne związki interpersonalne, bardzo intensywne i gwałtowne.
- Brak stabilności w ocenie własnej osoby, zaburzenia tożsamości.
- Impulsywność w więcej niż jednej sferze (nadużywanie substancji psychoaktywnych, zaburzenia odżywiania, seks).
- Działania autodestrukcyjne: nawracające okaleczania, groźby lub próby samobójcze.
- Wyraźne wahania nastroju: lęk, drażliwość, epizodyczne głębokie obniżenie nastroju.
- Ciągłe uczucie pustki.
- Silny, intensywny gniew i brak umiejętności kontrolowania go.
- Myśli paranoiczne, pojawiające się urojenia.
Czym się charakteryzuje osobowość borderline?
Ten typ osobowości charakteryzuje się nieustannymi wahaniami nastroju. Bardzo silnym pragnieniem bliskiej, wyłącznej relacji z drugą osobą i jednoczesnym lękiem, przed taką relacją lub byciem porzuconym. Pojawia się stan silnego napięcia emocjonalnego, stany lękowe (np. napady paniki), zaburzenia nastroju (o charakterze depresyjnym). Mogą występować działania autoagresywne, okaleczanie się, próby samobójcze, a także objawy neurologiczne i stany psychotyczne (np. urojenia). Takie osoby często nadużywają substancji psychoaktywnych, mogą mieć zaburzenia odżywiania i różnego rodzaju perwersje i dewiacje seksualne.
Jak wygląda leczenie?
Kontakty z osobami z osobami z zaburzeniami typu borderline mogą być bardzo trudne dla najbliższego otoczenia. Liczne objawy sprawiają, że takie osoby poszukują pomocy zarówno u psychologów, terapeutów, ale też lekarzy pierwszego kontaktu i innych specjalistów. Zaburzenia borderline są trudne do leczenia. Stosuje się farmakoterapię, która służy redukcji objawów (np. lęku i depresji) oraz psychoterapię, która ma na celu pomóc osiągnąć psychiczny spokój, stworzyć stabilny obraz siebie. Zazwyczaj leczenie ma burzliwy przebieg, chorzy opuszczają wizyty, nie stosują się do zasad i ustaleń, często zmieniają terapeutów.
