Masz poczucie, że twój związek ma na ciebie destrukcyjny wpływ? To może wskazywać na traumę relacyjną.
Zdarzenia traumatyczne najczęściej kojarzą nam się z czymś gwałtownym, nieprzewidzianym i tragicznym: katastrofą naturalną, wypadkiem, napadem. Traumą mogą stać się dla nas jednak również toksyczne zachowania, których doświadczamy ze strony partnera. Czym zatem objawia się trauma relacyjna i jakie niesie dla nas konsekwencje?
Trauma relacyjna – co to jest?
Traumą relacyjną określamy uraz psychiczny, wynikający z kontaktu z drugim człowiekiem. Najczęściej spowodowana jest przez szkodliwe zachowanie osoby, z którą łączy nas mocna więź. Choć taka trauma może wystąpić w każdym momencie życia, to najczęściej jej korzenie sięgają wczesnego dzieciństwa. W późniejszym czasie zazwyczaj mamy z nią do czynienia, gdy znajdujemy się w związku romantycznym z osobą, która nas wykorzystuje.
Trauma u dzieci
Okres niemowlęctwa oraz wczesnego dzieciństwa to czas szczególnego narażenia na traumę relacyjną. Początkowo całe nasze życie opiera się w końcu na kontakcie z opiekunem, od którego jesteśmy całkowicie zależni. Problem nie bierze się jedynie z zaniedbywania dziecka przez rodziców. Nawet jeśli zadbają oni o zaspokojenie podstawowych potrzeb, może okazać się, że nie są w stanie okazać mu emocji. Gdy podjęte przez malucha próby zwrócenia na siebie uwagi nie skutkują reakcją, dziecko zaczyna tracić zaufanie i się odsuwać. Trauma rozwija się także w wyniku poważnych nieprawidłowości w rodzinie, takich jak przemoc domowa (jej doświadczanie lub bycie świadkiem), uzależnienia, molestowanie.
Osoby, u których w dzieciństwie wystąpiła trauma relacyjna, poszukują z reguły partnera, z którym odtworzą szkodliwą relację oprawca-ofiara. Ich wcześniejsze doświadczenia zaburzają możliwość podtrzymania zdrowego i trwałego związku. Dopiero po przebyciu terapii i zmianie nastawienia zwiększają się szanse na budowanie szczęśliwej relacji.
Jakie zachowania wskazują na traumę relacyjną w dorosłości?
W związkach mamy do czynienia z traumą relacyjną, gdy doświadczamy ze strony partnera niepokojących, toksycznych zachowań:
– przemocy fizycznej,
– przemocy ekonomicznej,
– przemocy seksualnej,
– nadmiernej kontroli.
Co powinno nas zaalarmować?
Osoby doświadczające traumy relacyjnej w związku reagują na dwa odmienne sposoby. Pierwszy z nich polega na próbie odzyskania praw i walce z nadmierną kontrolą – wchodzi tu w grę realizowanie zamierzonych celów, nawet tak niewielkich jak samotne pójście po zakupy. Prowadzi to do ciągłych kłótni pomiędzy partnerami. Drugim mechanizmem jest natomiast wycofanie i podporządkowanie drugiej stronie. Dochodzi wtedy do unikania partnera i czynienia starań, by pozostać przez niego niezauważonym.
Długotrwałe zmaganie się z traumą prowadzi do wielu skutków ubocznych. Najczęściej występujące symptomy to:
– ataki paniki,
– spadek motywacji,
– uczucie niepokoju,
– pogorszenie odporności,
– poczucie pustki,
– choroby układu oddechowego,
– wycofanie z kontaktu ze znajomymi,
– gorsza samoocena,
– brak zainteresowania czynnościami, które wcześniej wywoływały w nas entuzjazm.
Jeśli wydaje nam się, że dotyka nas trauma relacyjna, warto zwrócić się do specjalisty. Profesjonalne wsparcie pozwala na przepracowanie nawet bardzo głębokich urazów i wyjście na prostą. Warto zatem skorzystać z takiej możliwości i umówić się na wizytę.
